Chiều ngày 14/12/2022, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội (334 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội), Giáo sư Toán học Ngô Bảo Châu – người từng đạt giải thưởng Fields năm 2010 – đã có bài giảng chuyên đề về “Lý thuyết bất biến và không gian moduli”.
Đối tượng tham dự bài giảng của giáo sư là các cán bộ, sinh viên đã và đang nghiên cứu, học tập trong lĩnh vực Toán học, Toán ứng dụng, Vật lý và những người yêu Toán, quan tâm đến nội dung bài giảng.
Lý thuyết bất biến nghiên cứu các đại lượng bất biến dưới tác động của một nhóm các phép biến đổi. Lý thuyết này gắn liền với các tên tuổi nổi tiếng trong Toán học như Hilbert, Noether, Mumford, … Và không chỉ trong Toán học, nó còn có liên quan đến nhiều lĩnh vực khác trong khoa học tự nhiên. Các không gian moduli là những đối tượng nghiên cứu thú vị trong hình học. Đó là không gian phân loại một dạng đối tượng nào đó như đường cong, đa tạp abel, phân thớ vector. Lý thuyết bất biến là công cụ chính để xây dựng các không gian moduli.
Trong bài giảng của mình, GS.Ngô Bảo Châu đã trình bày khía cạnh ứng dụng lý thuyết bất biến trong hình học, giới thiệu một số ví dụ cơ bản nhất trong lý thuyết bất biến và liên hệ với hình học của không gian moduli.
Sau phần thuyết trình chính, một số cán bộ, sinh viên đã đặt câu hỏi để nghe giáo sư Ngô Bảo Châu trao đổi, giải đáp.
GS.TSKH. Vũ Hoàng Linh, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tặng hoa GS. Ngô Bảo Châu.
GS. Ngô Bảo Châu và các thầy cô Trường ĐHKHTN chụp ảnh kỷ niệm.
GS. Ngô Bảo Châu chụp ảnh cùng cán bộ, sinh viên Trường ĐHKHTN sau khi kết thúc bài giảng.
|
Giáo sư Ngô Bảo Châu (sinh năm 1972 tại Hà Nội), Giáo sư tại Đại học Chicago (Hoa Kỳ), đồng thời ở Việt Nam ông đảm nhận vị trí Giám đốc khoa học Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán từ năm 2011 đến nay.
Ông là cựu học sinh Khối chuyên Toán A0 thuộc Khoa Toán - Cơ - Tin học, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (cũ), nay là Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Ông đã hai lần đoạt Huy chương Vàng Olympic Toán học Quốc tế: tại Australia năm 1988 với thành tích điểm tuyệt đối 42/42, và tại Cộng hòa Liên bang Đức năm 1989. Ông cũng là người Việt Nam đầu tiên giành 2 huy chương vàng Olympic Toán học Quốc tế. Cho đến nay, Khối chuyên Toán A0 có 6/10 học sinh được điểm tuyệt đối 42/42.
Ông học đại học tại Trường Đại học Paris VI (nay là Đại học Sorbonne) và Trường Sư phạm Paris (École normale supérieure Paris, ENS Paris), học cao học và nghiên cứu sinh tại Trường Đại học Paris XI (Université Paris-Sud 11) dưới sự hướng dẫn của Giáo sư Gérard Laumon.
GS. Ngô Bảo Châu bảo vệ Luận án Tiến sĩ năm 1997, sau đó trở thành nghiên cứu viên của Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) từ năm 1998, lấy bằng Habilitation à Diriger les Recherches (HDR) năm 2003 và được bổ nhiệm làm giáo sư tại Trường Đại học Paris 11 năm 2004. Năm 2005, khi 33 tuổi, ông được nhà nước Việt Nam phong đặc cách hàm Giáo sư.
Cuối năm 2009, công trình "Bổ đề cơ bản cho các đại số Lie" của ông đã được tạp chí Time bình chọn là một trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu nhất của năm 2009. Với các công trình khoa học chứng minh "Bổ đề cơ bản cho các đại số Lie" nói trên, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã được mời đọc báo cáo toàn thể tại Hội nghị Toán học thế giới vào năm 2010 tại Ấn Độ. Và ngày 19/8/2010, Giáo sư đã được trao tặng Huy chương Fields.
|