Ngày 15/6, Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHKHTN), Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã tổ chức bài giảng đại chúng “Lý thuyết hấp dẫn có khối lượng: Quá khứ, hiện tại, tương lai”. Diễn giả là TS. Đỗ Quốc Tuấn - giảng viên bộ môn Tin Vật lý - người vinh dự nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 dành cho nhà khoa học trẻ.
Toàn cảnh bài giảng đại chúng
Bài giảng đại chúng của TS. Đỗ Quốc Tuấn đã cung cấp cho người tham dự một cái nhìn xuyên suốt về quá trình phát triển của lý thuyết hấp dẫn có khối lượng từ quá khứ tới hiện tại, cũng như gợi mở các hướng nghiên cứu tiềm năng trong tương lai gần của lý thuyết hấp dẫn phi tuyến có khối lượng.Top of Form
TS. Đỗ Quốc Tuấn
Công trình nghiên cứu "Lý thuyết hấp dẫn phi tuyến nhiều chiều có khối lượng" của Tiến sĩ đã được công bố quốc tế trên tạp chí hàng đầu Physical Review D năm 2016. Công trình nghiên cứu thuần túy về lý thuyết này đã góp phần cho thấy trí tuệ Việt Nam đang theo sát với trình độ tiên tiến của thế giới.
Công trình do TS. Đỗ Quốc Tuấn độc lập nghiên cứu ở trong nước, liên quan đến lý thuyết hấp dẫn có khối lượng (massive gravity) lần đầu tiên được nêu ra vào năm 1939 bởi hai nhà Vật lý Fierz và Pauli. Trong lý thuyết này, các hạt truyền tương tác hấp dẫn (graviton) được giả định có khối lượng khác không. Tuy nhiên, lý thuyết vấp phải một vấn đề là nó không quay về Thuyết tương đối rộng của Einstein khi cho khối lượng của graviton tiến về không.
Năm 2011, ba nhà Vật lý làm việc tại Mỹ, đó là de Rham, Gabadadze và Tolley (dRGT) đã công bố một bài báo gây “chấn động” trong giới Vật lý lý thuyết trên tạp chí Vật lý hàng đầu thế giới - Physical Review Letters. Trong bài báo này, nhóm tác giả đã đưa ra một sự mở rộng phi tuyến khắc phục hoàn toàn các lỗ hổng mà lý thuyết hấp dẫn có khối lượng do Fierz và Pauli đề xuất vào năm 1939 gặp phải.
Ngay lập tức, lý thuyết hấp dẫn phi tuyến có khối lượng (nonlinear massive gravity) được giới Vật lý đón nhận và thảo luận rất sôi nổi. Năm 2014, Thomson Reuters đã xếp lý thuyết dRGT đứng thứ 3 trong top 10 chủ đề nóng nhất của Vật lý.
Đại diện lãnh đạo Khoa Vật lý tặng hoa chúc mừng thành tích của TS. Đỗ Quốc Tuấn
Bài giảng thu hút sự quan tâm theo dõi của học sinh, sinh viên trong và ngoài trường
Những chia sẻ trong bài giảng đại chúng của nhà khoa học trẻ Đỗ Quốc Tuấn thu hút sự quan tâm của cán bộ, giảng viên, sinh viên và học sinh trong và ngoài trường. Đặc biệt, bài giảng góp phần nuôi dưỡng đam mê Vật lý học của các bạn trẻ. Sau khi nghe giảng, em Nguyễn Đức Phong, học sinh lớp 8 trường THCS Nguyễn Trãi A, huyện Thường Tín, TP. Hà Nội đã tích cực trao đổi thắc mắc về những kết quả nghiên cứu mới của TS. Đỗ Quốc Tuấn. “Em ước mơ trở thành một nhà Vật lý và mong muốn thi vào trường cấp 3 Chuyên Tổng hợp - Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên ngày nay để biến ước mơ thành hiện thực”, Đức Phong chia sẻ.
Người tham dự tích cực trao đổi với TS. Đỗ Quốc Tuấn